Szybkie wyszukiwanie
Informacje na temat podejść do szczepień
Menu
Informacje na temat podejść do szczepień
Placówki oraz firmy zajmujące się ochroną zdrowia spiskują przeciwko społeczeństwu i ukrywają przed nim istotne fakty
Zwykle teorie spiskowe uwydatniają się u ludzi, kiedy czują się oni zagrożeni albo boją się stracić nad czymś kontrolę – tego typu teorie pozwalają nam radzić sobie z zagrożeniem, ponieważ winą za zaistniałą sytuację pozwalają nam obarczyć grupę rzekomych konspiratorów.
Nie wszyscy, którzy angażują się w retorykę konspiracyjną, głęboko w nią wierzą. Niekiedy teorie spiskowe wykorzystywane są jako retoryczne narzędzie umożliwiające ucieczkę od niewygodnych wniosków. Niektórzy na przykład przywołują rzekomy spisek naukowców i naukowczyń jako wyjaśnienie dla naukowego konsensusu, któremu oni akurat się sprzeciwiają (jak zmiana klimatu). Osoby te jednak nie uciekają się do takich argumentów w innych przypadkach, w których konsensus naukowy nie wpływa na ich osobiste podejście do sprawy. Zwykle metodę debunkingu, czyli obalania mitów, łatwiej stosować w przypadku ludzi, którzy retorykę konspiracyjną przyjmują jedynie w konkretnej sytuacji, dla usprawiedliwienia własnych przekonań.
Niektórzy jednak głęboko wierzą we wszechobecny spisek, a myślenie to staje się ważną częścią ich tożsamości. W stosunku do takich osób dużo trudniej jest stosować debunking. Oddani wyznawcy teorii spiskowych zwykle wierzą w więcej niż jedną z nich.
Ufanie wielu różnym konspiracjom (np. że pandemia COVID-19 to mistyfikacja, którą rząd wykorzystał, by zamaskować prawdziwy powód występujących wówczas zgonów – szczepionki) wskazuje raczej na to, że tego typu przekonania są w wypadku tego konkretnego człowieka głęboko zakorzenione. Ponadto u zagorzałych wyznawców zwykle można zaobserwować też inne budzące niepokój postawy i cechy. Ludzie o skłonnościach narcystycznych, wierzący w siłę magicznego myślenia (czyli twierdzący, iż mają kontakt z siłami nadprzyrodzonymi) oraz osoby makiawelistyczne (którym trudno jest też zaufać innym) są bardziej skłonni pokładać wiarę w teorie spiskowe.
Czynniki odpowiadające za to, czy dana osoba wierzy w historie konspiracyjne, to emocjonalna natura oraz odczuwanie strachu i poczucie, że traci się kontrolę.
W argumentacji pojawiającej się w związku z tym motywem zakłada się, iż podmioty sprawujące władzę – najczęściej rządy, ale również firmy farmaceutyczne, lekarze, organizacje działające na rzecz ochrony zdrowia oraz media – wspólnie spiskują przeciwko społeczeństwu. Mają one kłamać, tuszować fakty i ukrywać istotne informacje na temat zagrożeń, jakie niosą ze sobą szczepienia.
Wyznawcy tego typu teorii spiskowych często –ale nie zawsze – mówią o ukrytych motywacjach związanych z chęcią zysku (co wiąże się z motywem Big Pharmy). Grupa trzymająca władzę ma zatajać przed społeczeństwem swoje powiązania z firmami farmakologicznymi. Niektóre osoby wierzące w przykrywkę rządu nie zawsze jednak sądzą, iż opiera się ona na dążeniu do zwiększenia zysków.
Niekiedy naprawdę dochodzi do konspiracji. Firma Volkswagen zaangażowana była na przykład w spisek pozwalający manipulować wynikami pomiarów emisji z silnika diesla. Agencja Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych w tajemnicy śledziła aktywność cywilnych użytkowników internetu. Prawdziwe konspiracje zwykle zgłaszane są przez sygnalistów i sygnalistki oraz prowadzące dziennikarskie śledztwo media, których przedstawiciele w krytyczny sposób analizują daną sprawę. Umiejętność krytycznego myślenia jest niezwykle istotna – wszyscy powinniśmy w otwarty sposób podchodzić do dowodów na temat wszelkich rzekomych spisków.
Do najbardziej produktywnego dialogu między pacjentami i pacjentkami a personelem ochrony zdrowia dochodzi, jeśli opiera się on na empatii. Podczas tego typu rozmowy powinno się uznać słuszność przyczyny postawy pacjenta i wykazać się zrozumieniem – właśnie dlatego należy dokładnie zgłębić źródło postawy wyrażanej przez kogoś opinii. Uznając niewidocznych na pierwszy rzut oka powodów czyjegoś nastawienia wcale nie musi znaczyć, że zgadzamy się z tą opinią. Możemy natomiast przyznać, iż:
Niekiedy naprawdę dochodzi do konspiracji. Firma Volkswagen zaangażowana była na przykład w spisek pozwalający manipulować wynikami pomiarów emisji z silnika diesla. Agencja Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych w tajemnicy śledziła aktywność cywilnych użytkowników internetu. Prawdziwe konspiracje zwykle zgłaszane są przez sygnalistów i sygnalistki oraz prowadzące dziennikarskie śledztwo media, których przedstawiciele w krytyczny sposób analizują daną sprawę. Umiejętność krytycznego myślenia jest niezwykle istotna – wszyscy powinniśmy w otwarty sposób podchodzić do dowodów na temat wszelkich rzekomych spisków.
W skład organów doradzających rządowi na temat bezpieczeństwa szczepionek wchodzą niezależni eksperci i ekspertki, którzy nie podlegają kontroli rządu. W wielu krajach (np. w Stanach Zjednoczonych) debaty i procesy decyzyjne takich instytucji można swobodnie śledzić na YouTubie.
Ponadto wszystkie skutki uboczne szczepionek są zgłaszane i monitorowane. W wielu krajach strony, za pomocą których można ro robić, są ogólnie dostępne. W Polsce niepożądane odczyny poszczepienne można zgłaszać do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.
Agencje regulacyjne bardzo poważnie traktują wszystkie obawy na temat bezpieczeństwa szczepionek, a w niektórych przypadkach mogą nawet zaprzestać podawanie danego leku – tak było w 2021 r. w Zjednoczonym Królestwie, gdzie szczepionek przeciwko koronawirusowi firmy AstraZeneca nie proponowano młodszym osobom.
Dodatkowe informacje:
Źródła akademickie:
Zwykle teorie spiskowe uwydatniają się u ludzi, kiedy czują się oni zagrożeni albo boją się stracić nad czymś kontrolę – tego typu teorie pozwalają nam radzić sobie z zagrożeniem, ponieważ winą za zaistniałą sytuację pozwalają nam obarczyć grupę rzekomych konspiratorów.
Not everyone who engages in conspiratorial rhetoric is a firm believer in a conspiracy. Sometimes conspiracy theories are deployed as a rhetorical tool to escape inconvenient conclusions. For example, some people selectively appeal to a conspiracy among scientists to explain away a scientific consensus they oppose, such as climate change, but the same people will not do so when a scientific consensus is of no relevance to their personal attitudes. In general, debunking is easier with individuals who deploy conspiratorial rhetoric only for convenience.
However, some individuals are deeply committed to their conspiratorial beliefs, which may have become part of their identity. Debunking is much more challenging with those committed individuals. People who are committed believers tend to be devoted to more than one conspiracy theory. Belief in multiple conspiracies (that COVID is a hoax and that the government is hiding people killed by the vaccine) is therefore a good indicator of beliefs that are probably deeply held. In addition, people who are committed believers also tend to exhibit other diagnostic attitudes and attributes. For example, people high on narcissism are more likely to believe in conspiracy theories, as are people who engage in magical thinking (e.g., claim to have experience with the supernatural) and are high in Machiavellianism (and hence low in trust). The variables that drive belief in conspiracy theories tend to be emotional in nature and revolved around fears and a sense of loss of control.
Polish 
English 
Swedish 
Finnish 
German 
French 
Spanish 
Romanian