Szybkie wyszukiwanie

Informacje na temat podejść do szczepień

Dlaczego w temacie szczepień ludzie mówią o tym, że choroba sama zniknie?

Choroba sama zniknie w skutek naturalnego cyklu swojego życia

Niektóre osoby odmawiają przyjęcia szczepienia z uwagi na bezpodstawne przekonania. Ludzie ci mogą na przykład twierdzić, że ciało „wyleczy się samo” albo że to, co „naturalne”, jest najlepsze. W przypadku takich osób może występować przekonanie, że zamiast szczepienia odporność lepiej uzyskać, przechodząc „naturalną” chorobę. Taka droga jest jednak dużo bardziej niebezpieczna.

Wielu zwolenników i zwolenniczek „medycyny alternatywnej” kieruje się bezpodstawnymi przekonaniami i sceptycznie podchodzi do tematu szczepień.

Z badań wynika, iż na tego typu bezzasadne wierzenia szczególnie wpływają „zmienne poznawcze”. To termin psychologiczny opisujący sposób, w jaki każda osoba przetwarza informacje.

Zmienne poznawcze, na które wpływają przede wszystkim poziom postrzeganego zagrożenia oraz zmienne emocjonalne, pomagają oddzielać bezpodstawne przekonania od wiary w spisek.

Oto niektóre ze zmiennych poznawczych:

  • intuicyjny styl poznawczy: stawianie prawdziwości przeczuć ponad faktyczne dowody;
  • pomyłki ontologiczne: niektóre osoby mają trudności z odróżnianiem metafor od osadzonych w faktach stwierdzeń – mogą one na przykład dosłownie pojmować znaczenie słów takich jak „ściany mają uszy” czy „ten obraz widział wiele”;
  • bycie podatnym na pseudo-głębokie wypowiedzi, na przykład branie zdań typu „pełnia wycisza nieskończoność zjawisk” jako czegoś głębokiego;
  • podatność na złudzenia przyczynowo-skutkowe; wiara w to, że jedno zdarzenie ma wpływ na inne, kiedy w rzeczywistości nie mają one ze sobą żadnego związku (np. myślenie, iż nasza ulubiona drużyna piłkarska wygrała mecz, ponieważ wszyscy kibice i kibicki oglądający go w telewizji mieli na sobie koszulki zespołu).

Motyw ten opiera się na pewnego rodzaju magicznym myśleniu. Dana osoba wierzy, że w żaden sposób nie trzeba walczyć z chorobą, ponieważ zniknie ona sama. Niekiedy stosuje się argumentację, jakoby choroba była „naturalnym” procesem czy cyklem życia. Szczepionki mają być więc zupełnie niepotrzebne.

Czy istnieje w tym ziarno prawdy?

Niektóre choroby rzeczywiście mogą znikać samoistnie albo zmieniać swój charakter. Odpowiadające za infekcje patogeny ewoluują. W niektórych wypadkach mogą stracić na sile, ale w innych – stać się jeszcze groźniejsze. W dzisiejszych czasach istnieje też wiele chorób, które kiedyś powodowały dużą liczbę zgonów, ale w większości bogatszych krajów nie stanowią już takiego problemu. Nie dziwi więc fakt, że część osób może sądzić, iż choroby znikają samoistnie.

Co powiedzieć komuś, kto wyznaje takie poglądy?

Do najbardziej produktywnego dialogu między pacjentami i pacjentkami a personelem ochrony zdrowia dochodzi, jeśli opiera się on na empatii. Podczas tego typu rozmowy powinno się uznać słuszność przyczyny postawy pacjenta i wykazać się zrozumieniem – właśnie dlatego należy dokładnie zgłębić źródło postawy wyrażanej przez kogoś opinii. Uznając niewidocznych na pierwszy rzut oka powodów czyjegoś nastawienia wcale nie musi znaczyć, że zgadzamy się z tą opinią. Możemy natomiast przyznać, iż:

Niektóre choroby rzeczywiście mogą znikać samoistnie albo zmieniać swój charakter. Odpowiadające za infekcje patogeny ewoluują. W niektórych wypadkach mogą stracić na sile, ale w innych – stać się jeszcze groźniejsze. W dzisiejszych czasach istnieje też wiele chorób, które kiedyś powodowały dużą liczbę zgonów, ale w większości bogatszych krajów nie stanowią już takiego problemu. Nie dziwi więc fakt, że część osób może sądzić, iż choroby znikają samoistnie.



(Częściowe) uznanie argumentacji rozmówcy czy rozmówczyni może pomóc nam przygotować grunt pod sprostowanie błędnego myślenia pacjenta w danej kwestii.

Nie ma gwarancji, że dany patogen wyewoluuje do mniej groźnej postaci. Procesu ewolucji nie da się przewidzieć. Wystarczy spojrzeć na koronawirusa: wariant Delta był przecież znacznie bardziej niebezpieczny niż poprzednie formy koronawirusa.

Dzisiaj mniej osób choruje na przykład na odrę, ponieważ wystarczająco duża grupa ludzi przyjęła szczepionkę przeciwko tej chorobie. Nie mogła się więc ona rozprzestrzeniać na tak dużą skalę. Niestety od jakiegoś czasu obserwujemy ogniska zachorowań na choroby, które mieliśmy jak dotąd pod kontrolą. Dzieje się tak, ponieważ część osób zaczęła myśleć, że choroby te przestały istnieć. Ludzie po prostu przestali się przeciwko nim szczepić.

Koniec końców szczepionki to najlepsza forma ochrony przeciwko chorobie.

pl_PLPolish