Szybkie wyszukiwanie

Myślenie spiskowe

Brak zaufania

Unwarranted beliefs

Worldview and politics

Religious concerns

Moral concerns

Fear and phobias

Distorted risk perception

Perceived self interest

Epistemic relativism

Reaktancja

Informacje na temat podejść do szczepień

Dlaczego w temacie szczepień ludzie mówią o kontroli populacji?

Szczepionki wykorzystuje się do sterylizowania i wyludniania społeczeństw oraz do śledzenia poziomu populacji

Zwykle teorie spiskowe uwydatniają się u ludzi, kiedy czują się oni zagrożeni albo boją się stracić nad czymś kontrolę – tego typu teorie pozwalają nam radzić sobie z zagrożeniem, ponieważ winą za zaistniałą sytuację pozwalają nam obarczyć grupę rzekomych konspiratorów.

Nie wszyscy, którzy angażują się w retorykę konspiracyjną, głęboko w nią wierzą. Niekiedy teorie spiskowe wykorzystywane są jako retoryczne narzędzie umożliwiające ucieczkę od niewygodnych wniosków. Niektórzy na przykład przywołują rzekomy spisek naukowców i naukowczyń jako wyjaśnienie dla naukowego konsensusu, któremu oni akurat się sprzeciwiają (jak zmiana klimatu). Osoby te jednak nie uciekają się do takich argumentów w innych przypadkach, w których konsensus naukowy nie wpływa na ich osobiste podejście do sprawy. Zwykle metodę debunkingu, czyli obalania mitów, łatwiej stosować w przypadku ludzi, którzy retorykę konspiracyjną przyjmują jedynie w konkretnej sytuacji, dla usprawiedliwienia własnych przekonań.

Niektórzy jednak głęboko wierzą we wszechobecny spisek, a myślenie to staje się ważną częścią ich tożsamości. W stosunku do takich osób dużo trudniej jest stosować debunking. Oddani wyznawcy teorii spiskowych zwykle wierzą w więcej niż jedną z nich.

Ufanie wielu różnym konspiracjom (np. że pandemia COVID-19 to mistyfikacja, którą rząd wykorzystał, by zamaskować prawdziwy powód występujących wówczas zgonów – szczepionki) wskazuje raczej na to, że tego typu przekonania są w wypadku tego konkretnego człowieka głęboko zakorzenione. Ponadto u zagorzałych wyznawców zwykle można zaobserwować też inne budzące niepokój postawy i cechy. Ludzie o skłonnościach narcystycznych, wierzący w siłę magicznego myślenia (czyli twierdzący, iż mają kontakt z siłami nadprzyrodzonymi) oraz osoby makiawelistyczne (którym trudno jest też zaufać innym) są bardziej skłonni pokładać wiarę w teorie spiskowe.

Czynniki odpowiadające za to, czy dana osoba wierzy w historie konspiracyjne, to emocjonalna natura oraz odczuwanie strachu i poczucie, że traci się kontrolę.

Temat ten głosi, że szczepionki są sposobem na utrzymanie populacji pod kontrolą. Istnieją dwa warianty:

W pierwszym wariancie twierdzi się, że szczepionki kontrolują liczbę ludności poprzez depopulację lub ludobójstwo. Może to polegać na osłabianiu ludzi, powodowaniu bezpłodności lub sterylizacji, wpływaniu na sprawność seksualną, działaniu jako antykoncepcja lub używaniu jako broni biologicznej.

W drugim wariancie szczepienia są wykorzystywane do kontrolowania lub śledzenia zachowania, na przykład poprzez instalowanie mikroczipów,

Czy istnieje w tym ziarno prawdy?

W przeszłości niektóre autorytarne rządy sterylizowały konkretne społeczeństwa i śledziły poziom tych populacji, co narusza zasady dotyczące świadomej zgody i prywatności. Do tego typu wydarzeń dochodziło m.in. w pierwszej połowie XX wieku w Staniach Zjednoczonych i Niemczech. Nie dziwi więc fakt, że ludzie są wyczuleni na tego typu naruszenia swoich praw, zwłaszcza, jeśli chodzi o interwencje medyczne, gdzie zaufanie do lekarzy i lekarek jest kluczowe. Płodność i sprawność seksualna to istotne aspekty ludzkiego życia – obawa, że jakakolwiek forma leczenia może im zaszkodzić, jest zrozumiała.

Co powiedzieć komuś, kto wyznaje takie poglądy?

Do najbardziej produktywnego dialogu między pacjentami i pacjentkami a personelem ochrony zdrowia dochodzi, jeśli opiera się on na empatii. Podczas tego typu rozmowy powinno się uznać słuszność przyczyny postawy pacjenta i wykazać się zrozumieniem – właśnie dlatego należy dokładnie zgłębić źródło postawy wyrażanej przez kogoś opinii. Uznając niewidocznych na pierwszy rzut oka powodów czyjegoś nastawienia wcale nie musi znaczyć, że zgadzamy się z tą opinią. Możemy natomiast przyznać, iż:

W przeszłości niektóre autorytarne rządy sterylizowały konkretne społeczeństwa i śledziły poziom tych populacji, co narusza zasady dotyczące świadomej zgody i prywatności. Do tego typu wydarzeń dochodziło m.in. w pierwszej połowie XX wieku w Staniach Zjednoczonych i Niemczech. Nie dziwi więc fakt, że ludzie są wyczuleni na tego typu naruszenia swoich praw, zwłaszcza, jeśli chodzi o interwencje medyczne, gdzie zaufanie do lekarzy i lekarek jest kluczowe. Płodność i sprawność seksualna to istotne aspekty ludzkiego życia – obawa, że jakakolwiek forma leczenia może im zaszkodzić, jest zrozumiała.



(Częściowe) uznanie argumentacji rozmówcy czy rozmówczyni może pomóc nam przygotować grunt pod sprostowanie błędnego myślenia pacjenta w danej kwestii.

Szczepienia w bezpieczny sposób chronią nas przed schorzeniami i poważnymi chorobami. W testy kliniczne bezpieczeństwa szczepionek angażują się liczni profesjonaliści i profesjonalistki. Szczepionki nie wpływają na płodność ani sprawność seksualną. Wszystkie skutki uboczne szczepień są zgłaszane w sposób transparentny. W wielu krajach strony, za pomocą których można to robić, są ogólnie dostępne. 

Agencje regulacyjne bardzo poważnie traktują wszystkie obawy na temat bezpieczeństwa szczepionek, a w niektórych przypadkach mogą nawet zaprzestać podawanie danego leku – tak było w 2021 r. w Zjednoczonym Królestwie, gdzie szczepionek przeciwko koronawirusowi firmy AstraZeneca nie proponowano młodszym osobom.

Szczepionki nie będą służyć do sterylizacji, wyludniania czy śledzenia poziomu populacji, ponieważ leki te zatwierdza się tylko, jeśli okażą się one bezpieczne i skuteczne.

Gdzie mogę dowiedzieć się więcej?

Dodatkowe informacje: 

Źródła akademickie:

pl_PLPolish
en_GBEnglish sv_SESwedish fiFinnish de_DEGerman fr_FRFrench es_ESSpanish ro_RORomanian pl_PLPolish

MISINFORMATION & Conspiracist ideation

Zwykle teorie spiskowe uwydatniają się u ludzi, kiedy czują się oni zagrożeni albo boją się stracić nad czymś kontrolę – tego typu teorie pozwalają nam radzić sobie z zagrożeniem, ponieważ winą za zaistniałą sytuację pozwalają nam obarczyć grupę rzekomych konspiratorów.

 

Not everyone who engages in conspiratorial rhetoric is a firm believer in a conspiracy. Sometimes conspiracy theories are deployed as a rhetorical tool to escape inconvenient conclusions. For example, some people selectively appeal to a conspiracy among scientists to explain away a scientific consensus they oppose, such as climate change, but the same people will not do so when a scientific consensus is of no relevance to their personal attitudes. In general, debunking is easier with individuals who deploy conspiratorial rhetoric only for convenience.

 

However, some individuals are deeply committed to their conspiratorial beliefs, which may have become part of their identity. Debunking is much more challenging with those committed individuals. People who are committed believers tend to be devoted to more than one conspiracy theory. Belief in multiple conspiracies (that COVID is a hoax and that the government is hiding people killed by the vaccine) is therefore a good indicator of beliefs that are probably deeply held. In addition, people who are committed believers also tend to exhibit other diagnostic attitudes and attributes. For example, people high on narcissism are more likely to believe in conspiracy theories, as are people who engage in magical thinking (e.g., claim to have experience with the supernatural) and are high in Machiavellianism (and hence low in trust). The variables that drive belief in conspiracy theories tend to be emotional in nature and revolved around fears and a sense of loss of control.