Motyw: Absurdalne związki przyczynowo-skutkowe

Niektóre osoby odmawiają przyjęcia szczepienia z uwagi na bezpodstawne przekonania. Ludzie ci mogą na przykład twierdzić, że ciało „wyleczy się samo” albo że to, co „naturalne”, jest najlepsze. W przypadku takich osób może występować przekonanie, że zamiast szczepienia odporność lepiej uzyskać, przechodząc „naturalną” chorobę. Taka droga jest jednak dużo bardziej niebezpieczna.

Wielu zwolenników i zwolenniczek „medycyny alternatywnej” kieruje się bezpodstawnymi przekonaniami i sceptycznie podchodzi do tematu szczepień.

Z badań wynika, iż na tego typu bezzasadne wierzenia szczególnie wpływają „zmienne poznawcze”. To termin psychologiczny opisujący sposób, w jaki każda osoba przetwarza informacje.

Zmienne poznawcze, na które wpływają przede wszystkim poziom postrzeganego zagrożenia oraz zmienne emocjonalne, pomagają oddzielać bezpodstawne przekonania od wiary w spisek.

Oto niektóre ze zmiennych poznawczych:

• intuicyjny styl poznawczy: stawianie prawdziwości przeczuć ponad faktyczne dowody;
• pomyłki ontologiczne: niektóre osoby mają trudności z odróżnianiem metafor od osadzonych w faktach stwierdzeń – mogą one na przykład dosłownie pojmować znaczenie słów takich jak „ściany mają uszy” czy „ten obraz widział wiele”;
• bycie podatnym na pseudo-głębokie wypowiedzi, na przykład branie zdań typu „pełnia wycisza nieskończoność zjawisk” jako czegoś głębokiego;
• podatność na złudzenia przyczynowo-skutkowe; wiara w to, że jedno zdarzenie ma wpływ na inne, kiedy w rzeczywistości nie mają one ze sobą żadnego związku (np. myślenie, iż nasza ulubiona drużyna piłkarska wygrała mecz, ponieważ wszyscy kibice i kibicki oglądający go w telewizji mieli na sobie koszulki zespołu).